Een samenvatting van de khoetbah, oftewel de preek van 06-01-2023, gaat over: “Vergemakkelijking“.

Vergemakkelijking is een wettelijk begrip binnen ons geloof. Degene die ernaar handelt is fortuinlijk en stijgt in positie en degene die zich hiervan afweert is onfortuinlijk en verdorven.

Vergemakkelijking is waar Allaah  ons op wijst en onze geliefde profeet ﷺ ons in zijn sunnah leert.

Allaah zegt in zijn boek, de Quran wat geïnterpreteerd kan worden als:

“Allaah wenst voor jullie het gemakkelijke en Hij wenst niet voor jullie het ongemak.”

Vergemakkelijking is een ritueel van ethiek en gedrag en een karaktereigenschap van gebruiken en aanbidding. Het is het beste waarmee een moslim zijn heer kan dienen. De profeet ﷺ heeft gezegd:

“Jullie beste (manier van) geloof is de makkelijkste”.

Zo is de islamitische wetgeving gebouwd op gematigdheid en het opheffen van bedeesdheid. De profeet ﷺ heeft gezegd:

“Allaah  moedigt voor deze ummah het gemakkelijke aan en verafschuwt voor haar het moeilijke”.

Allaah heeft de profeet ﷺ gezonden met de eigenschappen van barmhartigheid. Allaah  zegt in de Quran, wat geïnterpreteerd kan worden als:

“En Wij zullen het gemakkelijke voor jou gemakkelijk maken”.

Zo hield de profeet ﷺ van verzachting, hij ﷺ zei:

“De beste manier van geloof bij Allaah is de zachtaardige methode”.

Vergemakkelijking houdt echter niet in dat men op zoek moet gaan naar uitzonderingen en gemakzuchtig om moet gaan met de wetten van Allaah. Wat Allaah ons heeft bevolen dient opgevolgd en nageleefd te worden.

De islam houdt in de bevelen en verboden rekening met de omstandigheden en de capaciteiten van de mens. Zo zegt Allaah  in de Quran wat geïnterpreteerd kan worden als:

“Allaah belast niemand boven zijn vermogen.”

En de profeet ﷺ heeft gezegd:

“Weerhoud jullie van wat ik jullie heb afgeraden en vervul tot waar jullie in staat zijn wat ik jullie heb aanbevolen “.

Hoe mooi is het dat ons geloof gemakkelijk is en eenvoudig is in de uitvoering. Als we kijken naar de tekenen van vergemakkelijking dan zien wij deze terug in alle aspecten van aanbidding. Allaah heeft voor zijn dienaren de verantwoordelijkheden vergemakkelijkt en heeft de moeilijkheden voor hen opgeheven. Hij zegt in de Quran wat geïnterpreteerd kan worden als:

“Hij heeft jullie uitverkoren en jullie godsdienst van moeilijkheden gevrijwaard.”

Het gebed is de pilaar van het geloof en heeft Allaah dit aan zijn dienaren bevolen en zelfs het gebed heeft Allaah gemakkelijk gemaakt voor zijn dienaren. Een reiziger mag zijn gebed inkorten en een zieke zijn gebed naar mate van bereidbaarheid uitvoeren, zo heeft de profeet ﷺ tegen 3imran bin 7asin toen hij ziek was gezegd:

“Bid staand, indien je daar niet toe in staat bent bid zittend en indien je daar niet toe in staat bent op je zij”.

Ondanks de grote waarde en het belang van het gebed heeft de profeet ook deze vergemakkelijkt voor de gelovigen. Zo heeft de profeet ﷺ gezegd:

“Wie het gebed voor de mensen leidt, laat hem dit gematigd doen, er zijn onder jullie zwakken, zieken en ouderen en wie van jullie alleen bidt laat hem dan bidden zoveel en zolang hij wil”.

Het vasten is ook een van de pilaren van ons geloof en ook met betrekking tot het vasten zijn er zaken vergemakkelijkt voor de zieke en de reiziger. De profeet ﷺ heeft ons bevolen om gematigd te zijn in het vrijwillige vasten. Abdullah bin 3amr ibn al3ass levert over dat de profeet ﷺ hem vroeg:

“Oh Abdullah, ik heb begrepen dat jij de dagen vast en de nachten in aanbidding doorbrengt, klopt dat? Abdullah antwoordde: “Jawel, oh profeet van Allaah.” Waarna de profeet zei: “Welnee, vast en eet, bid en slaap, want jouw lichaam heeft rechten op jou, je ogen hebben rechten op jou, je echtgenote heeft rechten op jou. Het is voldoende voor jou om per maand 3 dagen te vasten. Iedere goede daad zal x 10 vermenigvuldigd worden en dat is zo dus gelijk aan het vasten van een heel jaar”.

Zo is er ook vergemakkelijking in de zakaat, deze is alleen verplicht voor diegenen die de nisab (grens in geldbezit) bereiken, mocht dit op iedereen van toepassing zijn dan zouden mensen hieronder lijden.

Ook wat betreft de hadj (bedevaart) houdt Allaah  rekening met de situatie van de mensen, zo is het alleen verplicht gesteld voor diegenen die in staat zijn (fysiek en financieel) om de bedevaart te verrichten.

En in de gehoorzaamheid van de ouders, een kind zal deze gehoorzaamheid niet bereiken totdat hij ze met respect behandeld en hen zachtaardig aanspreekt, zo ook in het zakendoen dient men zachtaardig, coulant en gematigd te zijn jegens de mensen. Wie dit doet zal zegeningen krijgen in zijn zaak zowel in dit wereldse als in het hiernamaals.

Allaah  zegt in de Quran:

“Wat hem betreft die geeft en God vreest. En in de goede beloning (het Paradijs) gelooft. Wij zullen zijn weg effenen tot welslagen.”

Wie het moeilijk maakt voor de mensen, Allaah zal het voor hem moeilijk maken. Zo zegt Allaah  ook in de daaropvolgende verzen:

“Maar hij die gierig is en zich behoefteloos waant. En die de goede beloning loochent. Wij zullen het slechte pad voor hem effenen.”.

Het geloof praktiseren houdt dus niet in dat men extreem en overdreven moet zijn in het verrichten van aanbiddingen. De profeet ﷺ heeft gezegd: “Verdorven zijn de overdrijvers (de extremisten).”

Moge Allaah ons vergeven als we iets verkeerd hebben begrepen, onjuist of onduidelijk hebben uitgelegd.